ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓની વધતી જતી મોંઘવારીને અંકુશમાં લેવા સરકાર ચિંતિત જણાય છે. આ ક્રમમાં, કેન્દ્ર સરકાર આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની યાદીમાં ૧૬ નવી વસ્તુઓનો સમાવેશ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે જેની કિંમતો પર નજર રાખવામાં આવે છે. સૂત્રોએ આ માહિતી આપી હતી. જો આવું થાય, તો કિંમત પર નજર રાખવામાં આવેલી વસ્તુઓની સંખ્યા વધીને ૩૮ થઈ જશે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ભારતીય જનતા પાર્ટીએ તેના ૨૦૨૪ના ઢંઢેરામાં કહ્યું હતું કે ગરીબ પરિવારો માટે તેની ગેરંટીનાં ભાગરૂપે, તે ‘ગરીબ કી થાલી’ની સુરક્ષા માટે તેના પ્રયાસોનું વિસ્તરણ કરશે. પાર્ટીએ કહ્યું હતું કે સરકાર તેના ૧૦૦ દિવસના એજન્ડાના ભાગ રૂપે કોમોડિટીઝની સૂચિને વિસ્તૃત કરશે જેની કિંમતોનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. હાલમાં આ મુદ્દો ચર્ચામાં છે.સૂત્રોએ જણાવ્યું કે શાકભાજીના ભાવમાં સૌથી વધુ વધઘટ જોવા મળે છે. તેથી, ૧૬ નવી સંભવિત ભાવ મોનિટર કરેલ કોમોડિટીઝ, શાકભાજીનો સમાવેશ કરી શકાય છે. આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના છૂટક અને જથ્થાબંધ ભાવો પર નજર રાખવાથી સરકારને વધઘટને વધુ સારી રીતે સમજવામાં અને જરૂરી પગલાં લેવામાં મદદ મળશે.
હાલમાં, સરકાર કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ પર તેમની અસરનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે ૨૨ આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ભાવની હિલચાલ પર નજર રાખે છે. આ ૨૨ કોમોડિટીના જથ્થાબંધ અને છૂટક ભાવો દેશભરના ૧૬૭ કેન્દ્રો પરથી દરરોજ લેવામાં આવે છે.ભારતીય રિઝર્વ બેંકે દેશમાં ભારે ગરમી અને દુષ્કાળની સ્થિતિને કારણે ખાદ્ય ચીજો અને ખાસ કરીને ફળો અને શાકભાજીના ભાવ પર વધતા દબાણ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું હતું કે, ‘રબી સિઝનમાં કઠોળ અને શાકભાજીના આગમન પર નજીકથી નજર રાખવાની જરૂર છે.
ખાદ્ય મોંઘવારી વધવાને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરના સમયમાં અનેક પગલાં જાહેર કર્યા છે. આ ક્રમમાં, અનાજની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો અને કઠોળ અને ખાદ્ય તેલની આયાતને શૂન્ય ડ્યુટી પર મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની કિંમતો એકત્રિત કરવામાં આવે છે અને તેનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવે છે જેથી તેના આધારે યોગ્ય હસ્તક્ષેપ કરી શકાય. આ હસ્તક્ષેપો પ્રાઇસ સ્ટેબિલાઇઝેશન ફંડઅથવા પ્રાઇસ સપોર્ટ સ્કીમ જેવી યોજનાઓ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવે છે. હાલમાં પ્રાઇસ સ્ટેબિલાઇઝેશન ફંડ કન્ઝ્યુમર અફેર્સ વિભાગ દ્વારા સંચાલિત થાય છે જયારે ભાવ સપોર્ટ યોજના કૃષિ મંત્રાલય દ્વારા સંચાલિત થાય છે.
જો કે, જે ૨૨ કોમોડિટીઝના ભાવ પર નજર રાખવામાં આવે છે તેમાં ચોખા, ઘઉં, ખાંડ, ગોળ, મીઠું, દૂધ, ચા, બટેટા, ડુંગળી, ટામેટા, ચણાની દાળ, અરહર દાળ, અડદની દાળ, મગની દાળ, મગફળીનો સમાવેશ થાય છે તેલ, સૂર્યમુખી તેલ, સોયા તેલ, પામ તેલ અને વનસ્પતિ ઘી. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સરકાર કઠોળ અને ડુંગળી જેવી ચીજવસ્તુઓના ભાવની વધઘટના તબક્કાવાર પ્રતિસાદ માટે વધુ સારી નીતિ લાવવાની પણ તૈયારી કરી રહી છે.
Visit Saurashtra Kranti E-paper here