તમે હોમ લોન, ઓટો લોન, પર્સનલ લોન કે અન્ય કોઈપણ પ્રકારની લોન લીધી છે. ઘણી વખત પૈસાના અભાવે અથવા તારીખ યાદ ન હોવાને કારણે અથવા અન્ય કારણોસર લોનના હપ્તા (EMI) ભરવામાં વિલંબ થાય છે. બેંકો દ્વારા આના પર દંડ વસૂલવામાં આવે છે અને દંડની રકમ પર પણ વ્યાજ વસૂલવામાં આવે છે.
Visit Saurashtra Kranti Homepage here
ઘણી વખત લોન ગ્રાહકને એ પણ ખબર હોતી નથી કે શા માટે દંડ વસૂલવામાં આવે છે.ભારતીય રિઝર્વ બેંકે આ તમામ બાબતો પર વિચાર-વિમર્શ કર્યા બાદ અને બેંકો દ્વારા દંડ વસૂલવાની પદ્ધતિઓ જોયા બાદ નવી માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે.આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે બેંકો, એનએફબીસી અથવા અન્ય ધિરાણકર્તાઓ લોન ખાતાઓનું પાલન ન કરવા પર દંડાત્મક વ્યાજ વસૂલ કરી શકતા નથી. આરબીઆઈએ તેના સકર્યુલરમાં કહ્યું છે કે આવા દંડ પર કોઈ વ્યાજ વસૂલવામાં આવશે નહીં. રિઝર્વ બેન્કે સૂચના આપી છે કે બેન્કોએ દંડના વ્યાજને વ્યાજમાંથી કમાણીનું માધ્યમ બનાવવું જોઈએ નહીં.તેના પરિપત્રમાં, રિઝર્વ બેંકે બેંકો માટે લોન ખાતાઓમાં બિન-પાલન અને દંડ અંગેના નિયમો નક્કી કર્યા છે.RBIએ સકર્યુલરમાં શું કહ્યું? જો લોન ખાતા પર દંડ વસૂલવામાં આવ્યો હોય, તો તે દંડના ચાર્જના સ્વરૂપમાં હોવો જોઈએ, તે દંડના વ્યાજના સ્વરૂપમાં ન હોવો જોઈએ, જે લોનના વ્યાજના દરમાં ઉમેરવામાં આવે છે.
બેંકો અને ધિરાણ સંસ્થાઓને વ્યાજ પર વસૂલવામાં આવતા કોઈપણ વધારાના ઘટક દાખલ કરવાની પરવાનગી નથી.નિયમિત સંસ્થાઓએ દંડાત્મક ચાર્જિસ અથવા લોન પર ફ્લેટ ચાર્જિસ અંગે બોર્ડ દ્વારા માન્ય નીતિ બનાવવી પડશે, જે પણ નામથી ઓળખાય છે.વસૂલવામાં આવેલ શિક્ષાત્મક શુલ્ક વ્યાજબી હોવા જોઈએ અને લોન ખાતાના અનુપાલન સાથે અનુરૂપ હોવા જોઈએ, બેંકો કોઈ ચોક્કસ લોન/ઉત્પાદન શ્રેણી સાથે ભેદભાવ કરી શકે નહીં.આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે વ્યક્તિગત ઋણ લેનારાઓ પર લાદવામાં આવેલ દંડ બિન-વ્યક્તિગત ઉધાર લેનારાઓ પર લાદવામાં આવેલા દંડથી વધુ ન હોઈ શકે.પેનલ્ટી ચાર્જની માત્રા અને તેને વસૂલવાનું કારણ, બેંકોએ લોન કરારમાં ગ્રાહકોને સ્પષ્ટપણે જણાવવું પડશે,આ સિવાય તે વ્યાજ દર અને સેવા હેઠળ બેંકોની વેબસાઇટ પર પણ બતાવવામાં આવશે.પાલન ન કરવા અંગે ગ્રાહકોને મોકલવામાં આવેલ કોઈપણ રીમાઇન્ડરમાં ‘દંડ’નો ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી રહેશે.આ સૂચનાઓ ૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૪ થી અમલમાં આવશે, બેંકો તેમના નીતિ માળખામાં જરૂરી ફેરફારો કરી શકે છે અને અસરકારક તારીખથી લીધેલી/નવીકરણ કરાયેલ તમામ નવી લોનના સંદર્ભમાં સૂચનાઓનો અમલ કરી શકે છે.
સામાન્ય લોકોને કેવી રીતે મળશે રાહત? ગુડગાંવ સ્થિત જિંદાલ ગ્રુપની એક ફર્મમાં ખ્ઘ્જ્બ્ તરીકે કામ કરતા ઘ્ખ્ અમિત કુમારે ગ્મ્ પ્રાઇમ હિન્દી સાથેની વાતચીત દરમિયાન આ અંગે ખુલાસો કર્યો. તેમણે કહ્યું, દંડનું વ્યાજ લોનના કદ અને પ્રકાર પર નિર્ભર કરે છે અને તમામ બેંકો તે મુજબ નક્કી કરે છે. લોનની ચુકવણી દરમિયાન, ગ્રાહક અને બેંક વચ્ચે દંડના વ્યાજ અંગે કરાર થાય છે. તેની ગણતરી વાર્ષિક ધોરણે કરવામાં આવે છે.ધારો કે દંડનું વ્યાજ વાર્ષિક ૨૪% છે અને જો ૫૦,૦૦૦ રૂપિયાનો માસિક હપ્તો (EMI) ચૂકવવામાં ન આવે, તો તે મુજબ એક મહિના માટે દંડ ૨% હશે. એટલે કે ૫૦,૦૦૦ રૂપિયાના હિસાબે દંડ ૧,૦૦૦ રૂપિયા થશે. આરબીઆઈના પરિપત્ર મુજબ ગ્રાહકોને આ દંડના વ્યાજમાંથી રાહત મળશે. બેંકોને દંડાત્મક વ્યાજ વસૂલવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં.૧ જાન્યુઆરીથી નિયમો લાગુ થશેઆરબીઆઈના પરિપત્રમાં નોંધાયેલા નવા નિયમો ૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૪થી અમલમાં આવશે. જો કે, આ ધોરણો ક્રેડિટ કાર્ડ્સ, એક્સટર્નલ કોમર્શિયલ લોન, ટ્રેડ ક્રેડિટ્સ જેવી લોન અને જવાબદારીઓને લાગુ પડશે નહીં. આરબીઆઈ ઘણા સમયથી આ સંબંધમાં નિયમો લાગુ કરવા જઈ રહી હતી. ફેબ્રુઆરીમાં યોજાયેલી નાણાકીય નીતિની બેઠક બાદ આરબીઆઈએ જાહેરાત કરી હતી કે આ અંગે માર્ગદર્શિકા જારી કરવામાં આવશે.રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ લોન ખાતાઓમાં પેનલ્ટી અને વ્યાજ દરોની જાહેરાતમાં પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે નિર્દેશો જારી કર્યા છે. કેન્દ્રીય બેંકે લોન ખાતાઓ પર દંડ લાદવા પર પ્રતિબંધ મૂકયો છે. લોન ખાતામાં પેનલ્ટી ચાર્જ સંબંધિત માર્ગદર્શિકા ૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૪થી લાગુ થશે.
Read About Weather here
નવા નિયમો તમામ વ્યાપારી બેંકો, સહકારી બેંકો, NBFCs, હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ કંપનીઓ અને એક્ઝિમ બેંક, નાબાર્ડ, NHB, SIDBI અને NABFID જેવી અખિલ ભારતીય નાણાકીય સંસ્થાઓ સહિત RBI દ્વારા નિયંત્રિત તમામ બેંકિંગ સંસ્થાઓને લાગુ પડશે. જો કે, આ સૂચનાઓ ક્રેડિટ કાર્ડ, બાહ્ય વ્યાપારી ઉધાર, વેપાર ક્રેડિટ પર લાગુ થશે નહીં.આરબીઆઈએ સૂચનાઓ જારી કરી છે કે લોન લેનાર દ્વારા લોન કરારના મહત્વપૂર્ણ નિયમો અને શરતોનું પાલન ન કરવા બદલ વસૂલવામાં આવેલ દંડને પીનલ ચાર્જઁ તરીકે ગણવામાં આવશે અને એડવાન્સ પરના વ્યાજને ‘પીનલ ઈન્ટરેસ્ટ’ તરીકે દરમાં ઉમેરવામાં આવશે નહીં. લાદવામાં આવશે. આવા શુલ્ક પર કોઈ વધારાના વ્યાજની ગણતરી કરવામાં આવશે નહીં. જો કે, આ લોન ખાતામાં વ્યાજ ચક્રવળદ્ધિની સામાન્ય પ્રક્રિયાને અસર કરશે નહીં.REs વ્યાજ દરમાં કોઈપણ વધારાના ઘટકનો સમાવેશ કરશે નહીં અને આ દિશાનિર્દેશોનું પત્ર અને ભાવનામાં પાલન સુનિશ્ચિત કરશે. લોન પર પેનલ્ટી અથવા ફ્લેટ ચાર્જ અંગે બોર્ડ દ્વારા મંજૂર કરાયેલી નીતિ, જે પણ નામથી ઓળખાય છે, તે ઘડવી પડશે. દંડની માત્રા વ્યાજબી અને કોઈપણ ચોક્કસ લોન/ઉત્પાદન કેટેગરીમાં ભેદભાવ કર્યા વિના લોન કરારના ભૌતિક નિયમો અને શરતોનું પાલન ન કરવા સાથે સુસંગત હોવી જોઈએ. વ્યવસાય સિવાયના હેતુઓ માટે વ્યક્તિગત ઋણ લેનારાઓઁને મંજૂર કરાયેલ લોનના કિસ્સામાં દંડ, ભૌતિક નિયમો અને શરતોના સમાન બિન-અનુપાલન માટે બિન-વ્યક્તિગત ઋણધારકોને લાગુ પડતા દંડના શુલ્કથી વધુ નહીં હોય.
વ્યાજ દરો અને સેવા શુલ્ક હેઠળ આરઇ વેબસાઇટ પર પ્રદર્શિત કરવા ઉપરાંત, પેનલ્ટીનું પ્રમાણ અને કારણ લોન કરારમાં ગ્રાહકોને RE દ્વારા સ્પષ્ટપણે જણાવવામાં આવશે અને લાગુ પડતાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ નિયમો અને શરતો/કી ફેક્ટ સ્ટેટમેન્ટ (KFS). જ્યારે પણ લોનના મહત્વના નિયમો અને શરતોનું પાલન ન કરવા માટે લોન લેનારાઓને રિમાઇન્ડર મોકલવામાં આવશે ત્યારે લાગુ પડતા દંડનીય શુલ્કની જાણ કરવામાં આવશે. વધુમાં, દંડ ફી લાદવાનો કોઈપણ દાખલો અને તેનું કારણ પણ જાણ કરવામાં આવશે.
Visit Saurashtra Kranti Homepage here
Read National News : Click Here
Visit Saurashtra Kranti Homepage here
Visit Saurashtra Kranti Homepage here