છેલ્લા બે અઠવાડિયામાં, તુર્કીએ રાજદ્વારી સ્તરે સંકટને ઉકેલવા માટે તમામ પ્રયાસો કર્યા છે અને દાવો કર્યો છે કે યુક્રેન અને રશિયા એક સમજૂતી પર પહોંચી ગયા છે. રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે એક તરફ ભીષણ યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે અને બીજી તરફ તેને રોકવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે. તુર્કી આ પ્રયાસોમાં સૌથી આગળ હોવાનું જણાય છે.બે ખ્રિસ્તી દેશો વચ્ચે આ મુસ્લિમ દેશ અચાનક આટલો મહત્વપૂર્ણ કેવી રીતે બની ગયો તેની પાછળ ત્રણ કારણો જણાવવામાં આવી રહ્યા છે. પહેલું એ છે કે તુર્કી અન્ય દેશો કરતાં રશિયા અને યુક્રેનની નજીક છે. બીજું, રશિયા નથી ઈચ્છતું કે અમેરિકા કે તમામ પશ્ચિમી દેશો આ મામલે આગેવાની લે અને તુર્કી દ્વારા પૂર્વ યુરોપમાં મોટા ભાઈ તરીકે જોવા માંગે છે. ત્રીજું, રશિયાએ અઝરબૈજાન, લિબિયા અને સીરિયામાં રક્તપાત રોકવા માટે તુર્કીની ભૂમિકાનું પરીક્ષણ કર્યું છે.
Visit Saurashtra Kranti Homepage here
શું તુર્કી બંને દેશોને સમજૂતી તરફ દોરી શકે છે? તુર્કીની સ્થિતિ અને પ્રભાવ શું છે? આ સમજવા માટે, અમે ઓમર અનસ સાથે વાત કરી, જેઓ તુર્કીની અંકારા યિલડ્રિમ બાયઝિત યુનિવર્સિટીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો શીખવે છે.પ્રશ્નઃ તુર્કીનો દાવો છે કે તે રશિયા અને યુક્રેનને કરારની નજીક લાવી રહ્યું છે. રશિયા યુક્રેન સંકટમાં તુર્કી શું ભૂમિકા જુએ છે? જવાબઃ તુર્કી અને રશિયા વચ્ચે દ્યણી જગ્યાએ સુરક્ષા સહયોગ છે, જેના કારણે બંને વચ્ચે વિશ્વાસ ઉભો થયો છે. તુર્કી અને રશિયા વચ્ચે સુરક્ષા સહયોગ રહ્યો છે જેમ કે અઝરબૈજાન, લિબિયા અને સીરિયામાં, જેણે સૈન્ય સ્તરે વિશ્વાસ અને સંભાવનાઓ ઊભી કરી છે.યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે મધ્યસ્થી કરવા માટે તુર્કીની ઓફર નોંધપાત્ર છે કારણ કે તે વ્યવહારિક રીતે સોદો પહોંચાડવાની સ્થિતિમાં છે.એ જ રીતે તુર્કીના યુક્રેન સાથે દ્યણા જૂના અને મજબૂત સંબંધો છે.
યુક્રેન અને તુર્કી વચ્ચે સાંસ્કૃતિક, શિક્ષણ, વેપાર અને સુરક્ષાની દ્રષ્ટિએ સારા સંબંધો છે.તુર્કી યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે યુદ્ધવિરામની ખાતરી આપવાની સ્થિતિમાં છે. તેની અસર બંને દેશો પર પડી છે. બીજા દ્યણા દેશો છે જે યુદ્ધવિરામ કરી શકે છે, પરંતુ તેઓ તેનો અમલ કરી શકશે, તેની શક્યતાઓ બહુ વધારે નથી. જો યુક્રેન નાટો સુરક્ષા જોડાણનો ભાગ ન બને તો તુર્કી રશિયાની આ માંગને વધુ સારી રીતે પૂર્ણ કરી શકે છે.પ્રશ્નઃ ભૌગોલિક રીતે જોઈએ તો તુર્કી રશિયા અને યુક્રેન બંનેની સમાન રીતે નજીક છે. આ ક્ષેત્રમાં તુર્કી કેટલું મોટું છે અને તેની અસર શું છે?જવાબઃ તુર્કી હંમેશા આ ક્ષેત્રમાં એક મોટો ખેલાડી રહ્યો છે. તુર્કી અહીં ઓટ્ટોમન સલ્તનતના સમયથી છે.ક્રિમીયા સહિત અહીંનો મોટો વિસ્તાર ઓસ્માનિયા સલ્તનતનો ભાગ હતો.
બાદમાં તુર્કીએ રશિયા સાથેના યુદ્ધમાં આ વિસ્તારો ગુમાવ્યા પરંતુ તેનો પ્રભાવ અહીં જ રહ્યો.જો કે, છેલ્લા ૬-૭ દાયકામાં તુર્કીએ અહીં કોઈ મોટી ભૂમિકા ભજવી નથી. જો કે છેલ્લા બે દાયકામાં તુર્કીના સંરક્ષણ ક્ષેત્રે જબરદસ્ત વિકાસ કર્યો છે અને આર્થિક વિકાસ પણ થયો છે.તુર્કીએ પણ સીરિયા અને અઝરબૈજાનના યુદ્ધોમાંથી પાઠ શીખ્યા છે અને તેની વિદેશ નીતિને સક્રિય કરી છે. જેના કારણે તુર્કીનો આત્મવિશ્વાસ વધ્યો છે, સાથે જ અન્ય દેશોનો વિશ્વાસ પણ તુર્કી પર વધ્યો છે.તુર્કીની સંરક્ષણ નિકાસ પણ વધી છે. તુર્કીના ડ્રોન બાયરક્તરે પોતાની એક અલગ ઓળખ અને માપદંડ સ્થાપિત કર્યો છે.પ્રશ્નઃ તુર્કીએ યુક્રેનને અવિરત ડ્રોન આપ્યા છે. શું રશિયા આનાથી નારાજ નહીં થાય? રશિયા તુર્કીની વાત કેમ સાંભળશે?જવાબઃ તુર્કી યુક્રેનને ડ્રોન આપી રહ્યું છે, પરંતુ ડ્રોનની આ ડીલ યુદ્ધ પહેલા જ થઈ ચૂકી છે. યુક્રેન સિવાય તુર્કીએ આ ડ્રોન અન્ય દ્યણા દેશોને વેચ્યા છે.
જયારે રશિયાએ તેનો વિરોધ કર્યો ત્યારે તુર્કીએ દલીલ કરી હતી કે જેમ તમે ઘણા દેશોને શષાો વેચ્યા છે તેમ અમે પણ વેચ્યા છે. તુર્કીએ જે રીતે ડ્રોન આપીને ઘણા દેશોની સેનાને મજબૂત કરી છે, તેણે યુદ્ધનો માર્ગ પણ બદલી નાખ્યો છે.તુર્કીના ડ્રોન દ્વારા યુક્રેનની સેના વધુ મજબુત બની છે, સંભવતઃ બે સપ્તાહમાં ખતમ થનાર આ યુદ્ધ હવે વધુ લાંબું થઈ રહ્યું છે. રશિયાની અંદર ક્યાંક ને ક્યાંક બાયરાક્તર વિશે નારાજગી હશે, પરંતુ રશિયા પાસે તુર્કી સાથે સંબંધો ચાલુ રાખવા સિવાય કોઈ વિકલ્પ નથી.
Read About Weather here
યુક્રેનનું ‘બ્રહ્માસ્ત્ર’ તુર્કીના ડ્રોનથી થયો વિનાશ, ક્યાં સુધી આ ઘાતક હથિયાર ઉડતી ટ્રેન અને ટેન્ક રશિયા સાથે ટક્કર આપી શકશેપ્રશ્નઃ જો આપણે જોઈએ તો તુર્કી અને રશિયા વચ્ચે ઘણી જગ્યાએ સ્પર્ધા છે. હવે તુર્કી અને રશિયા વચ્ચેના સંબંધોની સ્થિતિ શું છે?જવાબઃ ઐતિહાસિક રીતે તુર્કી અને રશિયા એકબીજાના હરીફ રહ્યા છે પરંતુ દુશ્મન નથી. બંને દેશો પોતાનો પ્રભાવ વધારવા સ્પર્ધા કરે છે, પરંતુ તે દુશ્મનીના સ્તર સુધી નથી. પશ્ચિમી દેશો સીરિયામાં રશિયા સાથે સહયોગનું કોઈ મોડલ બનાવવામાં અસમર્થ હતા. પરંતુ તુર્કીએ અસ્તાના પીસ પ્રોસેસ દ્વારા આવું મોડલ બનાવ્યું. તુર્કી અને રશિયા પણ લિબિયા અને અઝરબૈજાનમાં સહયોગ કરવામાં સફળ રહ્યા છે.આવી સ્થિતિમાં દુનિયામાં જયાં પણ રશિયા અને તુર્કી આમને-સામને આવ્યા છે, ત્યાં તેમનો મુકાબલો પણ સહયોગમાં બદલાઈ ગયો છે.
Visit Saurashtra Kranti Homepage here
Read National News : Click Here
Visit Saurashtra Kranti Homepage here
Visit Saurashtra Kranti Homepage here