શું ભારતીય મૂળના અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ અવકાશમાં ફસાયા છે? આ સવાલો એટલા માટે ઉઠી રહ્યા છે કારણ કે તે ૧૩ જૂને અવકાશમાંથી પૃથ્વી પર પરત આવવાની હતી, પરંતુ તે હજુ સુધી પાછી આવી નથી. તેની સાથે અન્ય અવકાશયાત્રી બૂચ વિલ્મોર પણ ત્યાં ફસાયેલા છે. આ બંને સ્ટારલાઈનર અવકાશયાનમાં ૫ જૂને અવકાશમાં ગયા હતા.સુનીતા વિલિયમ્સ અને બૂચ વિલ્મોર ક્યારે પરત આવશે? અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસાએ હજુ સુધી તેના વિશે કોઈ માહિતી આપી નથી.
સ્ટારલાઇનર પર હિલિયમ લીક થવાને તેમના વળતરમાં વિલંબ માટે જવાબદાર ગણવામાં આવે છે. સીબીએસ ન્યૂઝે પોતાના રિપોર્ટમાં દાવો કર્યો છે કે નાસા અને બોઈંગ બંનેને મિશન શરૂ થયા પહેલા આ વિશે ખબર હતી. આ હોવા છતાં, તેણે આ લીકેજને મિશન માટે એક નાનો ખતરો ગણાવ્યો. સ્ટારલાઈનર એ બોઈંગનું અવકાશયાન છે. નાસા અને બોઈન્સના આ નિર્ણયને કારણે સુનિતા વિલિયમ્સ અને બુચ વિલ્મોર ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (ISS)માં અટવાઈ ગયા છે.
બોઇંગના સ્ટારલાઇનર પ્રોગ્રામ મેનેજર માર્ક નેપ્પી કહે છે કે હિલીયમ સિસ્ટમ જે રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવી હતી તે રીતે કામ કરી રહી નથી. તેમનું કહેવું છે કે બંને અવકાશયાત્રીઓના સુરક્ષિત વાપસી માટે એન્જિનિયરો કામ કરી રહ્યા છે.સ્ટારલાઈનર દ્વારા પ્રથમ વખત અવકાશયાત્રીને અવકાશમાં લઈ જવામાં આવ્યા છે. બોઇંગે નાસા સાથે ઼૪.૫ બિલિયનનો કરાર કર્યો હતો. આ કરાર સિવાય બોઇંગે ૧.૫ બિલિયન ડોલર પણ ખર્ચ્યા છે.
સ્ટારલાઇનરની ઇંધણ ક્ષમતા ૪૫ દિવસની છે. આ મિશન શરૂ થયાને ૧૮ દિવસ વીતી ગયા છે અને હવે માત્ર ૨૭ દિવસ બાકી છે. હાલમાં, નાસા અને બોઇંગ બંને સુનિતા વિલિયમ્સ અને બૂચ વિલ્મોરની સલામત પરત માટે કામ કરી રહ્યા છે. બંનેનું વળતર ત્યારે જ શક્ય બને છે જયારે તમામ સમસ્યાઓનો ઉકેલ આવી જાય અને અવકાશયાન પરત ફરવા માટે સુરક્ષિત માનવામાં આવે.
૫૯ વર્ષની સુનીતા વિલિયમ્સ આ પહેલા પણ બે વખત અવકાશની યાત્રા કરી ચૂકી છે. આ પહેલા તે ૨૦૦૬ અને ૨૦૧૨માં અંતરિક્ષમાં જઈ ચૂકી છે. નાસાના જણાવ્યા અનુસાર તેણે કુલ ૩૨૨ દિવસ અંતરિક્ષમાં વિતાવ્યા છે.૨૦૦૬માં સુનીતાએ ૧૯૫ દિવસ અંતરિક્ષમાં અને ૨૦૧૨માં ૧૨૭ દિવસ વિતાવ્યા હતા. ૨૦૧૨ના મિશનની ખાસ વાત એ હતી કે સુનીતાએ ત્રણ વખત સ્પેસ વોક કર્યું હતું. અવકાશયાત્રીઓ સ્પેસ વોક દરમિયાન સ્પેસ સ્ટેશનની બહાર આવે છે. જોકે, પ્રથમ સફર દરમિયાન તેણે ચાર વખત સ્પેસ વોક કર્યું હતું.સુનિતા વિલિયમ્સ અવકાશમાં પ્રવાસ કરનાર ભારતીય મૂળની બીજી મહિલા છે. તેમના પહેલા કલ્પના ચાવલા અવકાશમાં ગઈ હતી.સુનિતા વિલિયમ્સ ૧૯૮૭માં યુએસ નેવલ એકેડમીમાંથી સ્નાતક થયા બાદ નાસા પહોંચી હતી. ૧૯૯૮ માં, તેઓ નાસામાં અવકાશયાત્રી તરીકે પસંદ થયા.
તેમના પિતા દીપક પંડ્યા ૧૯૫૮માં અમદાવાદથી અમેરિકામાં સ્થાયી થયા હતા. સુનીતાનો જન્મ ૧૯૬૫માં થયો હતો. યુએસ નેવલ એકેડમીમાંથી ગ્રેજયુએટ થયેલી સુનીતા વિલિયમ્સે ફાઈટર પ્લેન પણ ઉડાવ્યા છે. તેમની પાસે ૩૦ પ્રકારના ફાઈટર એરક્રાફટ પર ત્રણ હજાર કલાકથી વધુ ઉડ્ડયનનો અનુભવ છે.
તેણે એક વખત સ્પેસ ટ્રાવેલનો પોતાનો અનુભવ પણ શેર કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે પાણી અવકાશમાં ટકી શકતું નથી. પરપોટાની જેમ અહીં અને ત્યાં ઉડે છે. હાથ અને ચહેરો ધોવા માટે તેઓ તરતા પરપોટા પકડતા અને કપડા ભીના કરતા. ત્યાંનો ખોરાક પણ વિચિત્ર રીતે ખાવો પડતો હતો. બધા અવકાશયાત્રીઓ ડાઇનિંગ રૂમમાં જતા અને ઉડતા પેકેટો પકડતા. જગ્યાને કાંસકો કરવાની જરૂર નહોતી, કારણ કે વાળ હંમેશા ત્યાં જ ઊભા રહે છે.
Visit Saurashtra Kranti E-paper here